محاسبات مربوط به حق ماموریت

«محاسبات مربوط به حق ماموریت»

توی این مقاله قراره به بررسی کامل نحوه محاسبه حق ماموریت که یکی از آیتمهای مهم فیش حقوقی هستش بپردازیم
بنا به تبصره ماده 46 قانون کار، ماموریت به موردی گفته میشه که کارگر برای انجام کار حداقل 50 کیلومتر از محل کارگاه اصلی دور بشه و یا ناگزیر باشه حداقل یک شب در محل ماموریت توقف کنه. حالا میایم نکات مهم این عبارت رو بررسی می کنیم:
1-داخل عبارت بالا کلمه کارگر درج شده و داخل قانون کار از لفظ کارگر برای کارپذیر استفاده میشه یعنی طرف مقابلِ کارفرما که باهاش وارد قرارداد کار میشه و طرفین، این قرارداد کار رو امضا می کنن پس لفظ کارگر یه لفظ عامه و در رابطه با کارمند، کارگر، سرپرست و مدیر و… هر شخص دیگه ای که قرارداد کار با کارفرما ببنده و وارد رابطه کاری بشه، صدق می کنه.

2-در ادامه گفته که برای انجام کار معنیش این میشه که هر کار دیگه ای به غیر از انجام کاری که در متن قرارداد کار، طرفین راجع بهش توافق کردن، انجام بشه اون دیگه ماموریت تلقی نمیشه به طور مثال اگر شرکت نفراتش رو بفرسته برای شرکت توی دوره آموزشی دیگه به این افراد حق ماموریت تعلق نمی گیره.

3-در نظر بگیریم که شرکت یک دفتر مرکزی بیشتر نداره و بنا به دلائل مختلف لازم میشه که بعضی از افراد به ماموریت برن و اگر از محل دفتر مرکزی به اندازه 50 کیلومتر بیشتر دور بشن این ماموریت تلقی میشه و یا اگه کسب وکاری کارخونه و دفتر مرکزی داشته باشه و فاصله دفتر مرکزی با کارخونه از 50 کیلومتر بیشتر بشه اگر کارپذیر از دفتر مرکزی برای انجام کار به کارخونه مراجعه کنه و یا اگر این اتفاق بالعکس باشه یعنی کارپذیر از کارخونه برای انجام کار محوله به دفتر مرکزی مراجعه کنه به این کارپذیر حق ماموریت تعلق میگیره .

4-اگر محل ماموریت فاصله اش از محل فعالیت کارپذیر کمتر از 50 کیلومتر باشه اگر کارپذیر یک شب توی این محل اقامت داشته باشه براش حق ماموریت لحاظ میشه.
مثال: به فرض دفتر مرکزی تهران باشه و کارخونه در فاصله 30 کیلومتری از کارخونه هستش اگر بچه های دفتر مرکزی برن کارخونه و همون روز برگردن این دیگه ماموریت به حساب نمیاد چون فاصله کمتر از 50 کیلومتر هستش ولی اگه بچه های دفتر مرکزی شب توی کارخونه بمونن علیرغم اینکه فاصله کمتر از 50 کیلومتره ولی چون یک شب داخل کارخونه موندن بهشون حق ماموریت تعلق میگیره.

ماده 46 قانون کار راجع به پرداخت فوق العاده ماموریت صحبت میکنه:
به کارگرانی که به موجب قرارداد یا موافقت بعدی (در اجرا، منظور متمم قرارداد یا توافقات مکتوب قابل اثباته!!) به ماموریتهای خارج از محل خدمت اعزام می‌شوند فوق‌العاده ماموریت تعلق می‌گیرد.‌این فوق‌العاده نباید کمتر از مزد ثابت یا مزد مبنای روزانه کارگران باشد همچنین کارفرما مکلف است وسیله یا هزینه رفت و برگشت آنها را تامین نماید.
داخل این ماده قانونی داره میگه به موجب قرارداد یعنی باید قرارداد کار بین این کارگر و کارفرما منعقد شده باشه و داخل مفاد قرارداد کار به این موضوع پرداخته شده باشه و اگر داخل قرارداد کار در رابطه با ماموریت صحبتی نشده باشه مطابق با توافقات بعدی که با کارفرما انجام میشه حق ماموریت به کارگر تعلق میگیره که این توافقات در قالب متمم قرارداد یا توافقات مکتوب قابل اثبات، باید باشه و در ادامه بررسی متوجه میشیم که طبق این ماده قانونی کارفرما فقط ملزم به تهیه وسیله ایاب و ذهاب و یا هزینه این ایاب و ذهاب هستش و در رابطه با هزینه خورد و خوراک و هزینه اقامت صحبتی نشده پس پیشنهادی که بهتون می کنم این هستش که توی کسب و کارتون یه آیین نامه ماموریت داشته باشید و تمامی این موارد رو داخلش شفاف کنید.
مثالی رو در رابطه با محاسبه حق ماموریت فردی که 8:00 ساعت توی ماموریت بوده در نظر می گیریم

با در نظر گرفتن حکم حقوقی حداقلی برای این کارگر، فوق العاده ماموریت میشه 965،635 ریال

نحوه محاسبه به چه صورته؟ به این صورت که حقوق پایه رو تقسیم بر 220 ساعت کردیم و عدد به دست اومده، ضربدر 8 ساعت تایم ماموریت شد
نرخ یکساعت کار                                                          120،704 = 220 ÷ 26،554،950

مبلغ فوق العاده ماموریت                                                          965،635 = 8 × 120،704

اگر حکم حقوقی این فرد سایر سطوحی باشه میایم فوق العاده ماموریتش رو بنا به حکم حقوقیش محاسبه می کنیم

بنا به حکم حقوقی این فرد دارای مزایای به تبع شغل هستش که میبایست با حقوق پایه جمع بشه

نرخ یکساعت کار                          329،318 = 220 ÷ ( 1،400،000 + 25،200،000 + 45،849،990 )

مبلغ فوق العاده ماموریت                                                               2،634،545 = 8 × 329،318

در رابطه با فوق العاده ماموریت یه نکته مهم رو بگم اگه قراره به کسی حق ماموریت بدیم و مشمول اون تعریف صحیح از ماموریت شد رقمی که پرداخت میشه در قدم اول نباید کمتر از مزد ثابت یا مزد مبنای روزانه کارگر باشه اینجا تلویحا داره به این موضوع اشاره می کنه که اگر این رقم بیشتر باشه مشکلی نداره، در قدم دوم باید حواسمون باشه که میزان حقوق پایه و میزان افزایش مربوط به حقوق پایه و مزایای به تبع شغل داخل بخشنامه شورای عالی کار در اواخر هر سال درج شده پس زمانی که این آیتمها در محاسبه حق ماموریت دخیل هستن پس به تبع افزایش اونها حق ماموریت هم افزایش پیدا می کنه و نکته آخر این که اگر یک رقم ثابت برای حق ماموریت در نظر گرفته شد و این رقم ثابت ارتباطی به پارامترهای حکم حقوقی پیدا نکرد تا زمانی که این رقم ثابت کمتر از مزد ثابت یا مزد مبنای کارگر نباشه دیگه افزایشی که داخل بخشنامه شورای عالی کار تصویب شده تاثیری روی این رقم ثابت نداره، در رابطه با این موضوع مثالی رو مطرح می کنم

در نظر بگیرید که شرکتی فوق العاده ماموریت رو رقم ثابت 1.000.000 ریال در نظر گرفته در پایان ماه تایمشیت کاگری رو داریم که یک روز ماموریت رفته و حکم حقوقیش هم حداقلی هستش

در ادامه میایم محاسبات مربوط به فیش حقوقیش رو انجام میدیم

حالا یه سوال آیا این رقم مربوط به فوق العاده ماموریت قانونی هستش؟ باید بگم بله چون توی متن قانون به این موضوع اشاره شده و در ضمن این رقم 1.000.000 ریال از مزد مبنا که مبلغ 965.635 ریال هستش بیشتره

حالا اگه حکم حقوقی این آدم سایر سطوحی باشه و مبلغ حق ماموریت ثابت رقم 1.500.000 ریال در نظر گرفته شده باشه، چطور میشه؟

فیش حقوقی این آدم رو بر مبنای حکم حقوقیش محاسبه می کنیم

به نظرتون فوق العاده ماموریت پرداختی به این شخص قانونی هستش؟ باید بگم خیر چون فوق العاده ماموریتی که به عنوان رقم ثابت در نظر گرفته شده از مبلغ 2.634.545 ریال مزد مبنای روزانه کمتره و این خلاف قانون کاره.
پرداخت هزینه ایاب و ذهاب، هزینه غذا و اقامت در زمان ماموریت:
به غیر از فوق العاده مأموریت که داخل ماده 46 قانون کار بهش اشاره کردیم کارفرما مکلفه وسیله یا هزینه رفت و برگشت کارگران رو تأمین کنه ولی داخل این قانون صحبتی در رابطه با پرداخت هزینه غذا و اقامت به کارگران مأمور نشده پس پرداخت این هزینه ها بر مبنای عرف و روالی هستش که داخل کارگاه وجود داره و این عرف و روال نباید کمتر از مبالغ قانونی باشه در غیر این صورت قانون ملاک عمل قرار میگیره ولی اگر عرف و روال کارگاه بیشتر از قانون باشه ملاک قانونگذار همون عرف و روال کارگاه هستش و حالا اگر این عرف و روال وجود نداشت باید توافقی بین کارفرما و کارگر در رابطه با پرداخت این هزینه ها صورت بگیره به طور مثال آیین نامه ماموریت داخل شرکت تنظیم بشه و این موارد هم داخلش قید بشه

منظور از محل کارگاه اصلی چیه؟
به طور مثال داخل کسب و کاری هستیم که یک دفتر مرکزی داره و کارخونه و سایت تولید و شعب دیگه ای نداره بنابراین محل اصلی کارگاه میشه همین دفتر مرکزی که اگه برای انجام کار ازش 50 کیلومتر دور بشیم و یا اگه کمتر از 50 کیلومتر دور بشیم ولی شب اقامت داشته باشیم میشه ، ماموریت به حساب میاد، میایم حالتی رو در نظر میگیریم که یک کسب و کار دارای دفتر مرکزی کارخونه باشه و اینها از هم فاصله دارن و این شرکت راننده ای داره که مدیران رو روزانه بین کارخونه و دفتر مرکزی جابجا میکنه، فاصله کارخونه و دفتر مرکزی بیشتر از 50 کیلومتره و این راننده طی روز این مسافت رو میره و بر میگرده، آیا باید برای این راننده هر روز حق ماموریت در نظر گرفته بشه؟ در جواب باید بگم خیر چون برای این راننده محل کارگاه اصلی بنا به قرارداد کاری که با کارفرما داره میشه فاصله بین دفتر مرکزی و کارخونه پس بر اساس ماده 46 قانون کار ملاک تشخیص حالت مأموریت، دور شدن کارگر از «محل کارگاه اصلی» هستش و این محل، بنظر محدوده جغرافیایی به حساب میاد که کارگر انجام وظایف و مسئولیتهای شغلی خودش رو مطابق قرارداد کار و یا به اقتضاء شغلش بطور معمول توی این محدوده انجام میده این محدوده برای کارگری که مثلا به عنوان حسابدار در ساختمان مرکزی یک شرکت کار میکنه همون دفتر مرکزی هستش و برای مأمور خریدی که کار خودش رو توی محدوده یک شهر خاص انجام میده، همون شهر میشه و برای راننده ای که بطور مثال کار ایاب و ذهاب کارکنان رو در فاصله دو شهر انجام میده، فاصله دو شهر هستش

میزان ساعات کار در زمان ماموریت
با توجه به تبصره ماده 46 قانون کار یکی از موارد مأموریت توقف کارگر به مدت حداقل یک شب در محل مأموریته و توی این حالت فاصله محل مأموریت با کارگاه اصلی در نظر گرفته نمیشه و در ضمن در طول مدت مأموریت ساعات کار به هر میزان که باشه به فرد حق ماموریت تعلق میگیره برای روشن شدن موضوع یه مثال میزنم
مدیر مالی شرکت ساعت 8 صبح از تهران حرکت و به محل کارخونه در 50 کیلومتری دفتر مرکزی میره و بعد از شرکت در جلسه 1 ساعته سازمان امور مالیاتی به تهران برمیگرده و ساعت 12 ظهر توی دفتر مرکزی حاضر و به کار خودش ادامه میده، محاسبه این 4 ساعتی که مدیر مالی رفته به ماموریت به چه صورته؟
نکات مهمی که برای این مورد باید در نظر بگیریم:

1- چون این مدیر مالی برای انجام کار، از محل کارش 50 کیلومتر دور شده، مشمول ماموریت میشه و باید فوق العاده ماموریت رو براش در نظر بگیریم
2- فارغ از اینکه این مدیرمالی چند ساعت توی ماموریت بوده مطابق ماده 46، فوق العاده ماموریتش نباید کمتر از مزد ثابت یا مزد روزانه اش باشه

نرخ یکساعت کار                          329،318 = 220 ÷ ( 1،400،000 + 25،200،000 + 45،849،990 )

مبلغ فوق العاده ماموریت                                                                 2،634،545 = 8 × 329،318

بررسی فوق العاده ماموریت برای کارگران مامور در واحد کارگری دیگه
توی قانون کار به جز موضوعات مطرح شده داخل ماده 46، پیش بینی دیگه ای برای مأموریت کارگران در نظر گرفته نشده و مأموریت موضوع این ماده صرفا شامل مواردیه که کارگر جهت انجام کار ارجاعی از سوی کارفرما و در رابطه با مسئولیتها و وظایف شغلیش به محلی خارج از کارگاه اصلی به صورت مقطعی به مأموریت رفته باشه، حالا اگه منظور از مأموریت قراردادن کارگر در اختیار کارفرمای دیگه ای به مدت موقت به طور مثال سه یا شش ماه باشه از اونجا که توی قانون در این رابطه صحبتی نشده، بابت این مأموریت به غیر از اینکه باید موافقت کارگر در نظر گرفته بشه، میبایست توافق دو کارفرمای مأموریت فرست و مأموریت پذیر هم لحاظ بشه و در این حالت این مأموریت و مدتش میبایست طی یک توافق کاملا شفاف بشه و حق السعی دریافتی کارگر در کارگاه محل مأموریت نباید از مبلغ دریافتی در کارگاه مأموریت فرست کمتر باشه.

بررسی تعطیل هفتگی جمعه و تعطیلات رسمی در زمان ماموریت
داخل قانون کار گفته شده که کارگر باید از تعطیل هفتگی روز جمعه و تعطیلات رسمی دیگه استفاده کنه پس فرقی نداره که این کارگر داخل دفتر مرکزی باشه یا توی ماموریت بنابراین کارگری که در ایام تعطیلات جمعه و رسمی در مأموریت باشه ضمن اینکه از فوق العاده مأموریت موضوع ماده 46 قانون کار برخوردار می شه در صورت اشتغال بکار در این ایام مشمول دریافت فوق العاده کار در روز جمعه و اضافه کاری مطابق با ماده 59 قانون کار هم میشه

برای درک بهتر این مطلب یه مثال براتون میزنم، تایم شیت فردی رو داریم که ساعت کارش از شنبه تا چهارشنبه 8:00 صبح تا 16:00 بعد از ظهره و روز پنج شنبه از ساعت 8:00 صبح تا 12:00 ظهر، حالا این آدم سه روز پنج شنبه، جمعه و شنبه رو ماموریت بوده و همینطور که ملاحظه می کنید کارکردش فاقد اضافه کار و کسر کاره، داخل اکسلل ساعات کاری، ستون ماموریت ساعات حضور این آدم رو توی تایم ماموریت نشون میده و کنار جدول اکسل، جمع ماموریتها واقعیتهای قانونی رو نشون میده

برای محاسبه فیش حقوقی این آدم چند تا چالش داریم، اول اینکه این آدم چقدر باید حق ماموریت بگیره؟ در جواب باید بگم بنا به قانون مجموع ساعات ماموریتش میشه 19.33، دوم اینکه روز جمعه توی محل ماموریت بوده درسته که کاری انجام نداده ولی بخاطر انجام کار کارفرما اونجا بوده و چون از دید قانون هر روز کاری 7.33 ساعته پس روز جمعه رو هم 7.33 ساعت ماموریت در نظر میگیریم و سوم اینکه روز شنبه در مجموع 4 ساعت توی محل ماموریت بوده ولی بنا به صحبتی که قبلا داشتیم باید اینجا بهش 8 ساعت کامل حق ماموریت تعلق بگیره

نرخ یکساعت کار                               329،318 = 220 ÷ ( 1،400،000 + 25،200،000 + 45،849،990 )

مبلغ فوق العاده ماموریت                                                                 6،365،720 = 19.33× 329،318

حالا مثالی رو در نظر می گیریم که فرد روز پنج شنبه و جمعه و شنبه توی ماموریت بوده و روز جمعه هم مشغول به کار بوده،

اینجا بنا به تایمشیت، ساعات ماموریت همون 19.33 ساعته اما جمعه کاریش رو باید براش محاسبه کنیم به این صورت که اگر بابت این جمعه کاری روز دیگه ای بهش مرخصی داده بشه بابت این 7.33 ساعت باید براش40% اضافه کار در نظر گرفت ولی اگه بابت این جمعه کاری روز دیگه ای بهش مرخصی تعلق نگیره باید یه 40% جمعه کاری براش لحاظ بشه و یه 140% اضافه کاری، بنا به تایمشیت کاری می بینیم که بابت جمعه کاری، روز دیگه ای به این فرد مرخصی داده نشده

نرخ یکساعت کار                                 329،318 = 220 ÷ ( 1،400،000 + 25،200،000 + 45،849،990 )

مبلغ فوق العاده ماموریت                                                                     6،365،720 = 19.33× 329،318

مبلغ فوق العاده جمعه کاری                                                           965،561 = 7.33×40%× 329،318

مبلغ اضافه کاری                                                                     3،379،463 = 7.33×140%× 329،318

توی این مقاله سعی شد تا نکاتی از مبحث ماموریت و نحوه محاسبه فوق العاده ماموریت در حالتهای مختلف بیان بشه امیدوارم مطالب ذکر شده برای شما عزیزان مفید فایده قرار بگیره.