تاریخچه
ریشههای تشکیل سازمان آموزش فنی و حرفهای کشور به تصویب آییننامهٔ کارآموزی و سیاستهای افزایش مهارت در تاریخ ۲۷ دی ۱۳۳۹ در شورای عالی کار بازمیگردد. پس از انقلاب اسلامی، در سال ۱۳۵۹ ادغام چند واحد مرتبط (ادارهٔ تعلیمات حرفهای وزارت کار و امور اجتماعی، صندوق کارآموزی و کانون کارآموزی) منجر به شکلگیری «سازمان آموزش فنی و نیروی انسانی» شد و در سال ۱۳۶۰ عنوان آن به «سازمان آموزش فنی و حرفهای کشور» تغییر یافت.
مأموریت اصلی
مأموریت این سازمان شامل آموزش مهارتی، پژوهش، تدوین استانداردهای آموزشی و ارزیابی صلاحیتهای شغلی است. سازمان با شبکهای از مراکز آموزشی و دورههای دولتی و غیردولتی فعالیت میکند تا ظرفیتهای فنی و حرفهای نیروی کار را ارتقا دهد.
ظرفیتها و پوشش آموزشی
این نهاد از طریق بیش از ۵۵۲ مرکز آموزشی ثابت و همراهی با آموزشگاههای بخش خصوصی (بیش از ۱۱۷۰۰ آموزشگاه) و هزاران مربی، سالانه حدود ۱٫۵ میلیون نفر را در سطوح مختلف آموزشی تحت پوشش قرار میدهد.
گروههای هدف
گروههای هدف آموزشهای مهارتی شامل کارجویان، شاغلان در بنگاهها و اصناف، دانشجویان و فارغالتحصیلان، دانشآموزان، سربازان، ساکنین مناطق محروم، زنان سرپرست خانوار، افراد دارای معلولیت، روستاییان و عشایر، زندانیان و خانوادههای آنان، افراد بهبودیافته از اعتیاد، پناهندگان و مربیان بینالمللی است.
پژوهش و تربیت مربی
مرکز تربیت مربی و پژوهشهای فنی و حرفهای به عنوان واحد تحقیق و توسعه سازمان فعالیت میکند و با ۱۶ دپارتمان تخصصی، جریان انتقال دانش و بکارگیری فناوریهای جدید در آموزش مهارتی را تسهیل مینماید.
تدوین استانداردها
تدوین استانداردهای آموزش مهارتی یکی از پایهایترین اقدامات سازمان است؛ این فرآیند با مشارکت اتحادیهها، اصناف، صاحبان مشاغل و مربیان انجام میشود و تاکنون بیش از ۵۴۰۰ استاندارد آموزشی در حوزههای صنعت، خدمات، فرهنگ و هنر و کشاورزی تهیه شده است.
ارزیابی مهارت و صلاحیت شغلی
سنجههای مهارت و صلاحیت حرفهای بهصورت مداوم توسط سازمان مورد سنجش قرار میگیرند. گروههای مشمول ارزیابی عبارتاند از: فارغالتحصیلان مراکز آموزشی دولتی و غیردولتی؛ متقاضیانی که از سوی نهادهای صنفی معرفی میشوند؛ متقاضیان معرفیشده از سوی دستگاههای همکار؛ و متقاضیان پروانه مهارت بخش ساختمان.
حضور بینالمللی و رویکردهای رقابتی
سازمان برای ارتقای استانداردهای آموزشی با رویدادهای ملی و بینالمللی مشارکت میکند؛ برگزاری مسابقات ملی مهارت و اعزام تیمهای رقابتی به رقابتهای بینالمللی از نمونههای اقداماتی است که به آمادهسازی نیروی کار در سطح جهانی کمک میکند. همچنین همکاری با نهادهای بینالمللی و مؤسسات آموزشی خارجی از دیگر عرصههای تعامل است.
گفتگوی ملی مهارت و اهداف توسعهای
با توجه به نقش آموزش مهارتی در کاهش فقر و افزایش اشتغال، سازمان سیاستگذاریها و برنامههای تحولمحور را با هدف همراستا کردن عرضه مهارت با نیاز بازار کار دنبال میکند و تلاش دارد با همکاری دستگاههای سیاستگذار، گفتگوی ملی مهارت را توسعه دهد.