معرفی
سازمان جهانی کار (ILO) یکی از نهادهای تخصصیِ وابسته به سازمان ملل متحد است که به موضوعات مرتبط با کار و نیروی کار میپردازد. این نهاد استانداردها و حقوقی را برای کارگران سراسر جهان تعریف میکند و مقرّ آن در شهر ژنو، سوئیس قرار دارد. هر ساله نشستهای بینالمللی مرتبط با مسائل کار در این نهاد برگزار میشود.
سابقه و مأموریت
سازمان جهانی کار پس از پایانِ جنگ جهانی اوّل و در سال ۱۹۱۹ مطرح و بنیانگذاری شد. منشورِ این سازمان که به بیانیهٔ فیلادلفیا نیز شناخته میشود، در سال ۱۹۴۴ تصویب گردید. اساس کار ILO بر همکاری سهجانبه میان دولتها، کارفرمایان و نمایندگان کارگران استوار است تا پیشرفتهای اجتماعی و اقتصادی را تقویت کند.
وظایف و چارچوب کاری
ILO با گرد هم آوردن دولتها، کارفرمایان و نمایندگان کارگران، به تدوین استانداردهای کار، طراحی سیاستها و برنامهها و برگزاری جلسات مشورتی برای تأمین نیازهای شاغلان میپردازد. این سازمان از گفتگوی اجتماعی حمایت میکند و در تدوین و اجرای سیاستهای ملی نقش مشورتی دارد.
تشکیلات و سازوکار
نشستهای سالانه ILO که غالباً «پارلمان کار» خوانده میشوند، بستری برای بحث درباره مسائل کلیدی اجتماعی و کارگری است. مدیریت اجرایی از طریق هیئت حاکمه و دفتر مرکزی (دفتر بینالمللی کار) انجام میشود. فعالیتهای سازمان در سه رکن اصلی — دولتها، کارفرمایان و کارگران — شکل میگیرد و نشستها و کمیتههای تخصصی برای موضوعاتی مانند آموزش حرفهای، ایمنی و بهداشت شغلی و روابط کار تشکیل میشود.
استراتژی کلان
استراتژی سازمان جهانی کار برای قرن حاضر شامل مواردی نظیر:
-
تقویت و تحقق اصول اساسی حقوق کار و استانداردها
-
فراهم کردن فرصتهای شغلی با درآمد مساعد برای همه جنسیتها
-
گسترش پوششهای اجتماعی مؤثر
-
تقویت مفهوم سهجانبهگرایی و گفتگوی اجتماعی
هدف و ارزشها
ILO بر اهمیت تأمین نیازهای اقتصادی و اجتماعی نیروی کار و حفظ کرامت انسانی در فعالیتهای اقتصادی تأکید دارد. این سازمان چارچوبهایی برای طراحی سیاستهای اجتماعی پایدار و اصلاح یا گسترش آنها ارائه میکند.
اهمیت مدارک مورد تأیید ILO
برای متقاضیان مهاجرت کاری، تطبیق مدارک با استانداردهای بینالمللی از اولین گامهاست. مدارک مورد تأیید ILO در بسیاری از کشورها دارای اعتبارند؛ طبق منابعی که فهرست کشورها را منتشر کردهاند، بیش از ۱۸۰ کشور (از جمله ایالات متحده، فرانسه، کانادا، آلمان، بریتانیا و سوئیس) مدارک بینالمللی را به رسمیت میشناسند. در ایران، تنها مدارکی که بهصورت دارای «کد استاندارد شغل» صادر شدهاند، توسط ILO قابلاعتبارسازی هستند.
دستهبندی مدارک فنیوحرفهای
مدارک صادرشده توسط مؤسسات فنیوحرفهای معمولاً شامل دو گروه اصلی است:
-
گواهینامهٔ پایان دوره: نشاندهندهٔ حضور در دوره و کسب نمرهٔ موردنیاز.
-
گواهی مهارت: صادرشده پس از قبولی در آزمونهای رسمی و معیارهای ارزیابی.
اعتبار و تبدیل مدارک
مدارک فنیوحرفهای در سطوح استانی ایران دارای اعتبار هستند و در صورت ترجمه و تودیع به نهادهای ذیربط (با مهرهای رسمی) میتوانند در خارج از کشور نیز مورد استفاده قرار گیرند. امکان تبدیل مدارک ملی به استانداردهای بینالمللی ILO نیز وجود دارد (مستقیماً یا از مسیر تبدیل پس از تأیید ملی).
آموزشها و استانداردها
آموزشهای فنیوحرفهای مجموعهای از مهارتها را در بر میگیرند که عموماً به دستههای زیر تقسیم میشوند:
-
مهارتهای پایهٔ تخصصی مربوط به شغل
-
مهارتهای مرتبط و تخصصی شغلی
-
مهارتهای میانرشتهای و مکمل
-
مهارتهای جانبی و پشتیبان
برای همخوانی با استانداردهای بینالمللی، برنامههای آموزشی و ارزیابیها به سمت سازگاری با معیارهای ILO طراحی میشوند تا فارغالتحصیلان توانایی ورود به بازار کار بینالمللی را پیدا کنند.
کنوانسیونها و اصول پایه
ILO یک سازمان سهجانبه است که براساس کنوانسیونها و بیانیههای بینالمللی، استانداردهای اساسی کاری را تعریف و پیگیری مینماید؛ متنهایی مانند بیانیهٔ حقوق کار و اصول اساسی که به تصویب اعضا رسیدهاند، کشورهای عضو را به رعایت، ارتقاء و بهبود استانداردها ملزم میکنند.
وظایف عملیاتی کلی
از جمله وظایف ILO میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
-
گردآوری و انتشار اطلاعات درباره مقررات بینالمللی کار
-
مطالعه و ارائه پیشنهاد برای تنظیم اسناد و مقررات
-
انجام پژوهشهای تخصصی به سفارش دفاتر مربوطه
-
تبادل مکاتبات و همکاری بینالمللی در حوزهٔ کار