ساده‌سازی مادۀ 4 قانون تأمین اجتماعی: مدت زمان مطالعه: 5 دقیقه
این ماده به ما میگه که سه گروه میتونن جزء بیمه شدگان تامین اجتماعی باشن:
۱_ گروه اول کسایی که یه جا مشغول کار هستن و بهشون بیمه شدگان اجباری هم میگن! چون کارفرما طبق قانون موظفه کسایی که براش کار میکنن رو بیمه کنه و لیست بیمه رو هم برای تامین اجتماعی ارسال کنه، در نتیجه اون کسی که داره کار میکنه باید همراه باکارفرما سهم بیمه خودش رو به اجبار به تامین اجتماعی پرداخت کنه.
۲_ گروه دوم کسایی که برای شخص دیگه ای کار نمیکنن و در واقع خودشون کارفرما هستن ، مثل صاحب یه شرکت بازرگانی که کارگراش رو بیمه کرده ولی خودش بیمه نشده، یا کسایی که به تنهایی کار میکنن مثل مشاغل آزاد، و یا کسایی که استخدام جایی نیستن و کاری ندارن مثل یه خانم خانه دار. این گروه هم میتونن زیر چتر حمایتی بیمه تامین اجتماعی قرار بگیرن، که بهش بیمه اختیاری یا خویش فرما میگن.
تبصره ۱ بند۲ ) طبق این تبصره اشخاصی که جزء گروه بند ۲ قرار دارن مختار هستن برای محاسبه حق بیمه ماهانه، درآمد خودشون رو بین حداقل و حداکثر دستمزد به سازمان تامین اجتماعی اعلام کنن.
قانون معمولا طی آیین نامه ها و بخشنامه هایی که توسط شورای عالی کار تعیین میشه میاد و دستمزد رو طبقه بندی میکنه و بر اساس همین طبقه بندی میگه حداکثر دستمزد نباید بیشتر از هفت برابر حداقل دستمزد باشه. حالا مبلغ حداقل دستمزد چقدره؟! این مبلغ سالانه توسط شورای عالی کار تعیین میشه و سال به سال هم متفاوته(ماده 35 قانون تامین اجتماعی).
پس نتیجه اینکه اشخاص گروه دوم، دستمزدی که به سازمان اعلام میکنن باید مابین این حداکثر و حداقل دستمزد باشه که سازمان بتونه بر اساسش حق بیمه رو ازشون دریافت کنه.
تبصره۲ بند۲) ایرانی های خارج از کشورکه شاغل و غیرشاغل هستن هم میتونن بطور اختیاری مشمول مقررات تامین اجتماعی بشن به شرط اینکه بیمه خودشون رو بصورت منظم پرداخت کنن.
۳- گروه سوم کسایی هستن که مستمری بازنشستگی از کار افتادگی و یا فوت دریافت میکنن و در صورت پرداخت حق بیمه ماهانه ، همچنان میتونن تحت برنامه های حمایتی قانون تامین اجتماعی باشن.
تبصره۱) ما در کشور چندین صندوق مختلف داریم که پوشش بیمه ای بخش های خاصی از نیروی کار رو به عهده دارن
مثلا :
صندوق بازنشستگی کشور بیمه کارکنان دستگاههای دولتی رو به عهده داره، یا صندوق بازنشستگی نیروهای مسلح عهده دار بیمه کارکنان و نیروهای انتظامی و مسلح کشوره و سازمان تامین اجتماعی هم بیمه ی کارگران و شاغلان در مراکز تولیدی و صنعتی رو به عهده گرفته.
سازمان تامین اجتماعی قابلیت گسترش پوشش بیمه ای به اقشاری که هیچ گونه حمایت بیمه ای ندارن رو هم داره. این قابلیت رو بقیه صندوق ها ندارن و با توجه به این ویژگی، بعضی از کارکنان دستگاههای دولتی که وضعیت غیر رسمی و موقت دارن هم میتونن تحت پوشش قانون و مقررات تامین اجتماعی قرار بگیرن .که برای این دسته از کارکنان ، قانون و مقرراتی طبق آیین نامه های مخصوص، با پیشنهاد وزارت کار و رفاه اجتماعی و تایید سازمان امور اداری استخدامی به تصویب هیئت وزیران رسیده.
تبصره۲) نیروهای مسلح و سپاه چون خودشون تابع حمایت و قوانین صندوق بازنشستگی نیروهای مسلح هستن نمیتونن تحت حمایت قانون تامین اجتماعی قرار بگیرن.
تبصره۳) حذف
تبصره۴) یه قانونی سال 1349 به اسم (قانون حمایت کارمندان در برابر اثرات ناشی از پیری و ازکارافتادگی و فوت) تصویب شد، حالا اینجا تبصره 4 داره به این موضوع اشاره میکنه که همچنان مشمولین قانون ذکر شده باید تابع مقررات قانون خودشون باشن. موضوع این قانون چیه؟ ببین میگه موسسه هایی که قانون حمایت کارمندان در برابر اثرات ناشی از پیری و ازکارافتادگی و فوت بهشون میخوره باید بر اساس دستورالعملهایی که بهشون میگیم ، صندوق های حمایتی برای مشمولینشون ایجاد کنن که بتونن از امتیازاتش بهره مند بشن.
همینطور قانونگذار در ادامه این تبصره عنوان میکنه که این مؤسسات باید با اعلام سازمان تأمین خدمات درمانی حق‌بیمه درمانی سهم خودشون و بیمه‌شده رو کسر و به صندوق حمایت مربوطه واریز کنن. میزان حق‌بیمه درمانی تابع مقررات بیمه تأمین خدمات درمانی مستخدمین دولته و نحوه وصولش، عیناً به ترتیبیه که توی قانون حمایت کارمندان در برابر اثرات ناشی از پیری و ازکارافتادگی و فوت، پیش‌بینی شده.
تبصره ۵) در مواردی که کارفرما، شخص حقیقی باشه مثل صاحب یه فروشگاه و یا مدیر شخص حقوقی غیردولتی باشه مثل مدیر عامل یه شرکت خصوصی، می‌تونه با پرداخت حق بیمه سهم بیمه شده و کارفرما، جزء مشمولین این قانون باشه.